MANYETİK PARÇACIK KONTROL
Manyetik Parçacık Testi, ferromanyetik malzemelerdeki yüzey ve yüzeye yakın süreksizlikleri bulmak için bir veya daha fazla manyetik alan kullanılarak uygulanır. Manyetik alan kalıcı bir mıknatıs veya elektromıknatıs ile uygulanabilir. Bu uygulamada manyetik alan yalnızca akım uygulanırken mevcuttur. Manyetik alan, manyetik alanın yönüne bir süreksizlikle karşılaştığında, akı çizgileri, kendilerine ait bir manyetik akı kaçak alanı meydana getirir. Ferromanyetik parçacıklar (“manyetik parçacıklar”) parçanın yüzeyine uygulanır ve parçacıklar süreksizliğe çekilir, hava boşluğunu azaltır ve parçanın yüzeyinde görünür bir gösterge oluşturur. Manyetik parçacıklar kuru bir toz olabilir veya bir sıvı çözeltide süspanse edilebilir ve ultraviyole bir ışık altında görünebilir.
Manyetik Parçacık Testinde manyetize edici olarak farklı yöntemler uygulanabilir. Bunlar yokeler, bobinler, prodlar, doğal mıknatıslar gibi ekipmanlar olabilir.
Manyetik parçacık testinde kullanılan ekipmanlar sadece manyetize ediciler değildir.Aynı zamanda manyetik alanın yönelimini gösteren castrol strips, berthold indicator ve pie gauge gibi ekipmanlar , MTU block gibi doğal manyetize aksusarlar ve Manyetik alan şiddetini ölçen Manyetik Alan Ölçer (Gaussmetre) ve Manyetik Kalıntı Ölçer (Magnetometre) gibi cihaz ve ekipmanlar Manyetik Parçacık Muayenesi için gerekli ekipmanlar olarak sayılabilir.
Uygulama kullanılan iki tip method vardır. İlk uygulama Siyah – Beyaz olarak adlandırılan beyaz bir fon boyası ve manyetize edicinin oluşturduğu manyetik alandan etkilenen demir yada demiroksit tozu içeren siyah manyetik sprey kullanılarak gerçekleştirilir. Bu işlemde temiz malzeme yüzeyine önce beyaz fon boyası püskürtülür ve kuruması beklenir. Ardından yoke yada manyetize edici ekipman muayene parçasını manyetize eder ve siyah manyetik sprey uygulanır. Manyetize edicinin oluşturduğu manyetik alan sayesinde siyah sprey içinde bulanan parçacıklar yüzey yada yüzeye çok yakın hataların bulunduğu bölgeye doğru yönelir ve bir gösterge oluşturur.
İkinci method ise uygulama adımlarını kısaltan ve daha yüksek hassasiyet sağlayan floresan etkili manyetik spreylerdir. Bu yöntemde uygulama için gerekli sarf yanlızca floresan etkili manyetik parçacık spreyidir. Manyetize edicinin parçayı manyetize ettiği sırada floresan etkili manyetik parçacık spreyi kontrol etmek istenilen alana uygulanır ve UV ışık altında kontoller gerçekleştirilir.
Manyetik parçacık testinde dikkat edilmesi gereken nokta manyetize edicinin konumu nedeniyle sadece o yöndeki hataları gösterebiliyor olmasıdır. Bu yüzden manyetize edici eğer yoke gibi iki temas noktası arasında manyetik alan oluşturuyor ise bir kaç farklı konumlanma ile farklı yönlerde bulunan hatalar testip edilebilir.
,
Kullanılan EN ve ISO Standardları
Genel:
EN ISO 9934-1 – Tahribatsız muayene – Manyetik Parçacıkla Muayene – Bölüm 1: Genel kurallar
EN ISO 9934-2 – Tahribatsız muayene – Manyetik Parçacıkla Muayene – Bölüm 2: Tespit ortamı
EN ISO 9934-3 – Tahribatsız muayene – Manyetik Parçacıkla Muayene – Bölüm 3: Techizat
EN ISO 3059 – Tahribatsız muayene – Penetrantla muayene ve manyetik parçacıkla muayene – İnceleme şartları
EN 1330-7 – Tahribatsız muayene – Terimler- Bölüm 7: Manyetik parçacık muayenesinde kullanılan terimler
EN ISO 16828 – Tahribatsız muayene – Ultrasonik muayene – Süreksizliklerin belirlenmesi ve ölçülendirilmesi için bir metot olarak uçuş/geçiş süresi kırınımı tekniği (TOFD)
Kaynak:
EN ISO 17638 – Kaynakların Tahribatsız Muayenesi – Manyetik Parçacık Muayenesi
EN ISO 23278 – Kaynakların Tahribatsız Muayenesi – Manyetik Parçacık ile Muayene – Kabul Seviyeleri
Dökümler:
EN 1369 – Dökümler-Manyetik parçacık muayenesi
Çelik dövmeler:
EN 10228-1 – Çelik dövmelerin tahribatsız muayenesi-Bölüm 1: Manyetik parçacık muayenesi
Çelik borular:
EN ISO 10893-4 – Çelik boruların tahribatsız muayenesi-Bölüm 5: Yüzey kusurlarının tespiti için dikişsiz ve kaynaklı ferromanyetik çelik boruların manyetik parçacık muayenesi